20 Aralık sabah saat 11 civarında telefonum uzun uzun çalıyordu. 

Telefonu açtığımda emekli bir öğretmen arkadaş ağlamaklı, üzgün bir ses tonuyla:

‘’Hocam acilen HALK TV ‘yi açar mısın? Şu anda Köy Enstitüleri ve Öğretmen Okulları’nı anlatıyor. Nasıl kıymışlar, niçin kapatmışlar’’ diye yakınarak, benimde bu programı seyretmemi istiyordu.

Arkadaşın bu programdan çok etkilendiği belli oluyordu.

Programı dikkatlice izlediğimizde bu ülkenin üretici bir toplum olmasındaki öğretmen okullarının rolünü bu kadarıyla bile herkes anlayabilirdi.

Program biter bitmez bilgisayarımın başına geçerek hiç abartmadan, sadece orada yaşadıklarımızı en basit dille anlatarak öğretmen okullarının ülkemize kattığı, verdiği değerleri daha iyi anlaşılmasına çalışacağım.

67-68 Öğretim yılında Hasanoğlan Atatürk İlk Öğretmen Okulu’na vardığımızda ilkokulu yeni bitirmiş, 12-13 yaşlarında birer çocuktuk. Buraya gelen çocukların yüzde doksan dokuzu o güne kadar, köyünden pek çıkmayan fakir köy çocuklaraydı.

Bizleri Atatürk’ümüzün kocaman bir heykelinin bulunduğu, büyük alanda toplayarak sınıflarımızı ve şubelerimizi belli ettiler. 

Okul müdürümüz kürsünün önünde herkesin duyacağı gür bir sesle:

 ‘’Yavrularım, çocuklarım bugün hepiniz çeşitli kasaba ve köylerimizden gelerek aileleriniz tarafında bizlere emanet edildiniz. Şimdi bu okulumuz sizlerin yeni ve daha büyük bir aile yuvanızdır. Ülkemizin her tarafında sizlerin okuyarak, burada iyi bir eğitim alarak, öğretmen olup gelmenizi bekleyen köy çocukları vardır. Devletimiz kıt kanat bütçesini sizlerin okuması için harcamaktadır. Sizlerde iyi okuyup bir an önce sizin gibi köy çocuklarının okuması için tekrar öğretmen olup köylerimize gitmelisiniz. Diğer köy çocuklarının okumasını sağlayarak bir an önce ülkemizi okuryazar oranı yüksek ülkeler arasına getirmeliyiz.

Her dersi ayrı bir dershanede veya atölyelerde işleyeceksiniz. Tarlada, bağda, bahçede çalışıp hayvanlara bakacaksınız. Arıcılıkla uğraşıp, resim, müzik yapacaksınız. Köylüye lazım olacak her bilgiye sizlerde sahip olacaksınız.  Burada bildiklerinizi ve öğrendiklerinizi köylüye öğreterek onlarında bir an önce kalkınmasına yardımcı olacaksınız’’ diyerek uzun uzun konuşma yaptı.

Daha sonra sınıf öğretmenimizin eşliğinde sınıflara gittiğimizde, hepimiz birer ürkek köy çocuklarıydık.       

Yedi yıl burada okulun tüm öğretmenleri ve çalışanları tarafında bir aile şefkatinde okuduktan sonra hiç birimiz şehir okullarını ve lüks bir ortamı hayal bile edemiyorduk. Türk bayrağının dalgalandığı her yere seve seve gideceğimizi söylüyorduk. Devletimiz bizi yedi yıl yatılı okuduktan sonra bu milletin her ferdinin dişinden tırnağından artırdığı vergilerle okumuştuk. Hepimiz ömrümüzün sonuna kadar çalışsak ta bu millete, bu devlete borcumuzu ödeyemeyeceğimizi biliyorduk.

Köy Enstitüsü ve Öğretmen Okulu mezunu öğretmenlerin Anadolu’muzun en ücra köylerine gitmesiyle, köylerde kısa sürede uyanışlar başlamış, köylü gelişiyor, köylerimiz uyanıyordu.

Bu uyanışlar yüzyıllardır fakir halkı sömürerek geçinen uyanıkların işine gelmedi. Bu okullar acilen kapanmalıydı. Köylüler uyanıp yeni haklar aramamalıydı.

Köylülerin uyanmasından korkan güç sahipleri o günün siyasi iradesine baskı yaparak bu okullarımızı kapattılar. Daha sonra ise köylerimizde yaşama ortamı kalmayınca,  köylerimiz boşalarak şehirlere doldu. Ellerinde bir sanat olmayan köylülerimiz evrim değiştirerek varoşlarda fakirlik ve yoksulluk içinde yaşamaya başladılar. Şehirlerde ne şehirli, nede köylü gibi yaşantı kurdular.

Maalesef çalışan, üreten bir köylünün yerine varoşlarda Sosyal Dayanışma Vakıflarının yardımı ile geçinen bir toplum tipi yarattık. Kendi köylümüzü fakirleştirirken yabancılardan ithal ettiğimiz tarım ürünleriyle başka ülkelerinin köylü ve çiftçisini destekleyip zengin olmasına sebep olduk.